Op de Ouders Natuurlijk Beurs raakten wij in gesprek met Ilse (30) over de vrijeschool, en het geven van thuisonderwijs. Ilse is moeder van twee dochters (21 maanden en 4 jaar). Op hun boerderij net buiten een dorp in Oost-Nederland geeft zij zelf thuisonderwijs. Daar wilden wij graag meer over weten!

Thuisonderwijs-methodes

Thuisonderwijs kan op vele manieren gegeven worden, het is maar net wat bij je past. Zo bestaan er ook methodes uit verschillende onderwijsstromingen die je kunt aanschaffen of downloaden. Heb je interesse? Veel informatie vind je op www.thuisonderwijs.nl.

Unschooling

Ilse gebruikt geen bestaande methode in haar thuisonderwijs, maar volgt echt haar kind. Dat is ook het allerbelangrijkste voor haar; dat het kind zich vrij mag ontwikkelen, en er ruimte is om talenten te ontdekken en dat kinderen mogen zijn wie ze zijn. Op deze manier is er ook geen sprake van competitie en toetsing. Ook de druk om  steeds op een bepaald niveau te zitten valt weg. Deze manier word ook wel “unschooling” genoemd.

Vlindertuin

“Wij gaan uit van de natuurlijke interesse van onze kinderen”, vertelt Ilse. Kort geleden is ze naar een vlindertuin geweest, waar de kinderen verschillende vlinders konden bekijken en ook de metamorfose konden waarnemen. Ilse’s oudste dochter vond het erg interessant, en bleef erover vertellen. Deze manier van werken bevalt goed. Wanneer de interesse in een onderwerp duidelijk aanwezig is, haalt Ilse met de kinderen een boek daarover uit de bibliotheek. Ook zoeken ze samen het onderwerp buitenshuis op, en knutselen ze thuis iets wat ermee te maken heeft. Zo zijn ze een tijdje met het onderwerp bezig, en gaat het leerproces op een heel natuurlijke manier. Ilse draagt dus geen verplichte lesonderwerpen aan, maar volgt de aangeboren interesse van haar kind.

In en om het huis

Ilse’s oudste dochter heeft met name veel interesse in alles wat Ilse in en om het huis doet. Ze mag dan vaak meehelpen, en leert zo heel veel. Als Ilse bijvoorbeeld achter de naaimachine zit, mag haar dochter stofjes knippen. Ilse blijft haar dochter wel prikkelen en uitdagen als ze dingen tegenkomen die interessant kunnen zijn. Maar als de interesse wegebt of er gewoon niet is, dan laten ze het voor wat het is.

Structuur aanbieden of juist niet?

Ilse brengt bewust geen structuur aan in het thuisonderwijs. Ze heeft dat voorheen weleens geprobeerd, maar het is gebleken dat het niet fijn werkt voor hen. Een vriendin die ook thuisonderwijs geeft, brengt juist wel structuur aan, voor hen werkt het wel goed.

Thuisonderwijs samen met anderen

De kracht van thuisonderwijs zit ook in het leren van en met anderen buiten de eigen thuisonderwijs-situatie. Als je met thuisonderwijs begint, dan is het belangrijk om een kring van andere TO’ers om je heen op te bouwen. Thuisonderwijzers uit de regio ondersteunen elkaar. “We hebben elkaar nodig,” zegt Ilse. “Minimaal twee dagen in de week komen er verschillende thuisonderwijsgezinnen uit de regio samen in een van onze huizen om samen te spelen en samen te leren. Als het bij mijn vriendin is, dan krijgen mijn kinderen dus een iets meer gestructureerde dag mee,” vertelt ze. “Maar als het bij ons is, dan bouwen we een hut van wilgentakken omdat we net de wilgen op ons erf gesnoeid hebben, of misschien doen we wel heel iets anders.” Juist die diversiteit is al een les op zich, leren dat iedereen uniek is en zijn eigen manier heeft, is al leerzaam voor de kinderen. En vooral ook leren dat dat mag.

Ondersteun elkaar

Het belangrijke sociale aspect is dus ook aanwezig, omdat de kring van thuisonderwijzers uit de regio regelmatig samenkomt met hun kinderen. Het samen leren en samen spelen gaat op een heel natuurlijke manier. In Ilse’s kring komen er in totaal steeds acht kinderen uit drie gezinnen samen, in ongeveer dezelfde leeftijden. De sfeer is onderling erg ontspannen, je zou het kunnen omschrijven als een grote gezinssituatie waarin er veel geleerd wordt. Ook hier wordt niet getoetst, en heeft iedereen zijn eigen tempo. Zonder de thuisonderwijskring zou het wel veel zwaarder zijn, en zou een thuisonderwijzer erg eenzaam zijn, de TO-kring ondersteunt elkaar echt.

Zelf thuisonderwijs geven? Lees Ilse’s advies

Als je overweegt om thuisonderwijs te gaan geven, dan heeft Ilse het volgende advies:

Word lid van diverse facebookgroepen over thuisonderwijs, stel je daar voor, en vraag alles wat je weten wilt. Zoek vooral ook een facebookgroep voor thuisonderwijs in jouw eigen regio op. Vraag of je eens langs mag komen bij TO-gezinnen in de buurt om inspiratie op te doen en eens in de praktijk mee te maken wat thuisonderwijs betekent. Lees veel over de verschillende methodes, en kies wat bij je past. Ga ook bij jezelf na wat je beweegreden is om thuisonderwijs te gaan geven. Als je twijfelt, is het goed om te weten dat een kind vanaf vijf jaar pas leerplichtig is, en je het dus een jaar kunt proberen. Na dat jaar alsnog je kind aanmelden bij een school kan dus gewoon. Je kind kan bovendien ten alle tijden naar school, maar als je kind eenmaal naar school gaat, kan je vaak geen vrijstelling meer krijgen om thuisonderwijs te geven.

Nadelen van thuisonderwijs

Natuurlijk zijn er ook nadelen verbonden aan het geven van thuisonderwijs. Zo is het best moeilijk voor Ilse om te werken, ze kijkt nu of ze gastouder kan worden. Op die manier kan ze thuisonderwijs blijven geven, werken, en hoeft ze zich geen enkele zorg meer te maken over het sociale aspect voor haar kinderen. Er zijn dan immers dagelijks kinderen aanwezig. Daarnaast blijven er vaak oordelen komen uit de omgeving van Ilse, wat het soms moeilijk maakt.

Of Ilse haar dochter lange tijd thuisonderwijs blijft geven, weet ze niet. “Voor nu staan we er helemaal achter en gaat het prima zo. Maar als we het idee krijgen dat ze iets mist, of dat we echt buiten de gemeenschap van het dorp komen te staan, dan staan we open voor een school. Dat is ook iets om samen met haar te beslissen. “

Lees meer…..