De geestgerichte zintuigen: wat zijn dat, en hoe help je je kindje om ze goed te ontwikkelen?
Rudolf Steiner onderscheidde twaalf zintuigen, in drie groepen van vier. Leerkrachten op de vrijeschool letten erop hoe de ontwikkeling van de zintuigen verloopt bij jouw kindje. Bij jonge kinderen zijn de lichaamsgerichte zintuigen het belangrijkst; zij zijn nog maar net op aarde en druk bezig om hun lijfje te leren kennen en gebruiken. We gaven al veel tips om daarbij te helpen. Ook de omgevingsgerichte zintuigen kwamen uitgebreid aan bod.
Ruiken: we doen het (bijna) allemaal. Het is onontkoombaar om je neus te gebruiken, en als je je reuk goed ontwikkelt, dan helpt je dat uiteindelijk om goede inschattingen te maken waar het gaat om goed of slecht. Maar kun je de reukzin eigenlijk actief helpen ontwikkelen bij je kindje? En hoe doe je dat?
Licht of donker, rood, geel, groen, blauw, dichtbij of ver weg…..dat allemaal en nog veel meer kunnen we gewaarworden met onze ogen, onze gezichtszin dus. En wat we zien, heeft grote invloed op ons gevoel en stemming. Je kunt gerust stellen dat onze wereld uit zijn voegen barst van de visuele indrukken. Maar bewust dingen zien, hoe leer je dat je kind? Ik heb wat tips bij elkaar gebracht en die deel ik in dit blog met je:
Heb ik het koud? Of juist warm? Het duurt even voordat een kind dit zelf weet. Natuurlijk is het heel belangrijk om te weten of je kleding de juiste behaaglijkheid geeft. Maar volgens de zintuigleer kun je, als je je warmtezin goed hebt ontwikkeld, ook ervaren of je meedoet aan de wereld, of dat je juist uitsluiting ervaart. Een goed idee dus om de warmtezin te helpen ontwikkelen! Maar hoe? Lees mijn tips:
Zorg voor de juiste kleding
Het lijkt zo’n open deur: zorg dat je kind het noch te warm, noch te koud heeft. Maar toch is dit niet altijd gemakkelijk om te doen. De temperatuur tussen binnen en buiten kan erg verschillend zijn, en het ene kind heeft het veel sneller warm en/of koud dan het andere. Het is dus belangrijk om goed op te letten. Een kind dat het veel te warm heeft, heeft meestal een rood hoofd, een kind dat kouwelijk is, is misschien wat erg rustig en teruggetrokken. Zo’n kindje is goed geholpen als je voor het slapen gaan de voetjes masseert met olie.
Het is daarom goed om met de eigenheid van je kindje rekening te houden als je de kleding kiest. Een bijzondere rol is weggelegd voor wol: kleding van wol helpt je kindje om zelf de lichaamswarmte te reguleren.
Speel in op de omstandigheden
Maat houden wat betreft de omgevingstemperatuur kan veel voor je kind doen. Daar bedoel ik mee: geef wat tegenwicht. Is het erg koud buiten? Geef dan na het buitenspelen aandacht aan het weer warm wrijven van de handjes. Geef als tussendoortje bijvoorbeeld eens een warm papje in plaats van fruit. En bij de lunch lekkere (zelfgemaakte) soep.
En is het erg warm? Zoek dan juist de schaduwplekjes op en zet je kind een zonnehoedje op. Een leuk werkje is het maken van een eenvoudig waaiertje van karton, zodat je kindje zichzelf koelte kan toezwaaien.
Een warme houding=goedheid
Hoe je kindje zich ook voelt bij warmte of kou, jouw eigen houding is van doorslaggevend belang. Ook die kan warm, of juist koel zijn. Een warme houding, je kindje respecteren en liefdevol tegemoetkomen, geeft geborgenheid, en het gevoel er te mogen zijn. Zelf vind ik het mooi om te weten dat dit zo werkt (en welke ouder weet dat niet?). Het helpt me om geduld te bewaren op moeilijke momenten.
Lees meer…
De omgevingsgerichte zintuigenWol, warmte en de antroposofie
De zintuigen: Rudolf Steiner had er speciale aandacht voor en ontwikkelde een eigen zintuigleer. Hij vond de zintuigen zó belangrijk dat hij er een bijzondere naam voor had: de poorten van de ziel. Want de zintuigen zorgen ervoor dat we in voortdurend contact staan met onze omgeving, en ons bewust zijn van onszelf. Zij zorgen ervoor, dat wij ons kunnen verbinden. Heel belangrijk dus! Maar hoe help je je kind bij de ontwikkeling van de zintuigen? Over de lichaamsgerichte zintuigen blogde ik al eerder. Ik geef vandaag een overzicht van de tweede groep zintuigen: de omgevingsgerichte.
In evenwicht blijven…hoe belangrijk is dat wel niet? Letterlijk én figuurlijk gesproken. Wil je dat je kindje zijn evenwicht goed leert bewaren, dan kun je het helpen om de evenwichtszin te ontwikkelen. Hoe? Hieronder lees je mijn tips.
Kinderen en beweging- ze horen bij elkaar, zoals elke ouder weet. Beweging is van levensbelang, en het is ook erg belangrijk om een goede motorische ontwikkeling door te maken. Een goed ontwikkelde bewegingszin maakt doelgericht handelen mogelijk, is communicatie, geeft inlevingsvermogen en is de basis voor de spraak- en taalontwikkeling. Maar hoe help je je kindje om dit mooie vermogen goed op te bouwen? Hieronder vind je mijn tips:
Een goed ontwikkelde levenszin geeft een mooie basis om te weten hoe het met jezelf en met anderen gaat. Je bent je ervan bewust of je lekker in je vel zit of juist niet. Of je in een gezonde situatie zit of in een situatie die niet goed voor je is. En ook biedt een goed ontwikkelde levenszin de basis om de samenhang binnen een gedachtegang te kunnen zien, om logisch te kunnen denken. Alle reden dus om je kindje te helpen, zijn of haar levenszin goed te ontwikkelen. Maar hoe doe je dat? Lees hier mijn tips:
Vanaf de geboorte leert een kind zich zijn of haar lijfje eigen maken. Ook vormt het lichaam zich in de kindertijd, en bouwt het zich op. Binnen de antroposofie zijn de eerste zeven jaar cruciaal voor het leggen van een goede basis voor het hele verdere leven van een kind. Door z’n lichaam te ervaren, en ook door zich van die ervaringen bewust te worden. Je merkt daarom ook in de vrijekleuterklas dat er aandacht is voor dit veelomvattende proces: de nadruk ligt er op zintuiglijke ervaringen, en daarnaast op ritme, herhaling, geborgenheid, grenzen. Pas als een kind zover is om meer cognitief te leren, wordt de schoolrijpheid vastgesteld en mag het “overvliegen” naar de eerste klas.
Heb je weleens last van een opgeblazen gevoel? Verstopping? Of erg dunne ontlasting? En merk je dat zo ongeveer niemand het gewoon vindt om daarover te praten? Dan ben je nu uit de brand. Want Nienke Tode-Gottenbos vindt het heerlijk om het met je te hebben over poep. “Let’s talk dirty”, zegt ze, en ze voegt de daad bij het woord met het boek “De poepdokter, gezond van mond tot kont”.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strictly Necessary Cookies
Strictly Necessary Cookie should be enabled at all times so that we can save your preferences for cookie settings.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.